Na temat technologii blockchain można usłyszeć sprzeczne informacje. W wielu przypadkach jest ona źle rozumiana, a osoby, które wypowiadają się na jej temat, nie sięgnęły po żadne materiały wykraczające poza źródła internetowe. W związku z tym przedstawiamy 10-punktową analizę informacji, które często można przeczytać na temat blockchain.

1 – Wszystkie technologie blockchain działają tak samo – MIT

Często mówi się ogólnie o zagadnieniu blockchain, ale w rzeczywistości istnieją setki technologii tego typu. Niektóre, na przykład dwie główne technologie blockchain, powstały na bazie kodu bitcoina lub ethereum, inne zaś zostały stworzone całkowicie od zera. Tak więc gdy mówimy o blockchain, należałoby zawsze doprecyzować, o którą technologię chodzi, ponieważ nie wszystkie posiadają te same cechy ani tym bardziej funkcjonalności. Na przykład w technologii bitcoina niedostępna jest przełomowa funkcja umożliwiająca uruchamianie aplikacji smart contract. Pierwszą technologią, która wprowadziła tę opcję, jest ethereum, a kolejne poszły w jej ślady w późniejszym czasie.

2 – Blockchain eliminuje wszystkich pośredników, takich jak adwokaci, banki czy notariusze – MIT

Blockchain może wyeliminować wielu pośredników w różnych sektorach działalności, ale nie rozwiązuje problemu związanego z osobami zaufania publicznego uprawnionymi do poświadczania, że zapisane informacje są prawdziwe i sprawdzone. Na przykład, jeśli notariusz poświadcza transakcję kupna-sprzedaży między dwiema osobami, transakcja fizyczna może zostać zastąpiona transakcją blockchain, jednak informacje związane z jej przedmiotem (tytuł własności, ekspertyzy, dodatkowe dokumenty związane z przedmiotem transakcji itd.) zawsze będą musiały uzyskać poświadczenie notariusza. Blockchain umożliwia znaczne skrócenie łańcucha wartości w czynnościach, w których występuje wielu pośredników. Tym razem użyjmy przykładu reklamy programatycznej, w której działa bardzo wielu pośredników (SSP, DSP, ad exchange): w tym przypadku blockchain może wyraźnie zmniejszyć liczbę uczestników relacji reklamodawcy – wykonawcy – internauci.

3 – Blockchain może doprowadzić do uberyzacji Ubera – FAKT

Jedyną wartością dodaną Ubera jest aplikacja mobilna, która umożliwia zorganizowanie spotkania między znajdującymi się w tej samej strefie geograficznej kierowcą i klientem, który potrzebuje środka transportu. Uber odgrywa rolę pośrednika w transakcji płatności za przejazd, pobierając przy tym prowizję. Głównymi założeniami technologii blockchain są otwartość, przejrzystość i wspólnotowy charakter. Wynika to z faktu, że są one rozwijane w modelu open source. W związku z tym nic nie stoi na przeszkodzie, aby dowolna społeczność programistów zaangażowała się w stworzenie rozwiązania bazującego na technologii blockchain w celu ograniczenia kosztów pobieranych przez system, tak by wartość transakcji wędrowała w możliwie bezpośredni sposób od klienta do kierowcy. Taki projekt realizuje zresztą spółka Arcade City, próbowano również wdrożyć go w Izraelu w postaci La’Zooz.

4 – Technologia blockchain jest energochłonna – FAKT i MIT

Blockchain bitcoina rzeczywiście jest energochłonny – szacuje się, że zużywa ilość energii odpowiadającą rocznej produkcji dwóch elektrowni jądrowych lub rocznemu zużyciu prądu całej Irlandii. Jednak istnieją technologie blockchain, które stosują odmienne typy konsensusu – bowiem to algorytm konsensusu jest przyczyną takiego zużycia energii w przypadku bitcoina – i które potrzebują minimalnej ilości energii. Na przykład ethereum, druga po bitcoinie technologia blockchain, aktywnie pracuje nad stworzeniem nowego trybu działania o niskim zapotrzebowaniu na energię. Nawet programiści bitcoina poszukują nowych rozwiązań w celu ograniczenia energochłonności tej technologii. Przeczytaj nasz artykuł na ten temat: Czy blockchain to rzeczywiście energetyczna studnia bez dna?

5 – Blockchain może spowodować rewolucyjne zmiany porównywalne do roli TCP/IP w procesie powstawania Internetu – FAKT

W przypadku atrybutów technologii blockchain (przejrzystość, decentralizacja, brak zarządzania, bezpieczeństwo dzięki kryptografii) trudność polega na tym, by wyobrazić sobie ich konkretne zastosowania. Protokół TCP/IP, technologia leżąca u źródeł Internetu, został stworzony w latach 70. w laboratoriach badawczych w celu umożliwienia wymiany danych między naukowcami. Nikt wówczas nawet nie przypuszczał, że w 2018 r. będziemy mieli e-handel, e-płatności, smartfony, chmurę czy sieci społecznościowe. Blockchain posiada takie same rewolucyjne możliwości, jak TCP/IP, jednak prawdopodobnie potrzebna będzie jedna lub dwie dekady, zanim staniemy się świadkami przełomowych zmian wprowadzonych dzięki tej technologii.

6 – Blockchain nie ma mocy poświadczania dokumentów – FAKT i MIT

Jeden z przypadków wykorzystania technologii blockchain dotyczy poświadczania dokumentów. Rzeczywiście, gdy dany dokument zostanie zapisany w blockchain, nikt nie może go zmodyfikować ani usunąć. Jest to niezwykle użyteczne, gdy trzeba na przykład udowodnić wcześniejsze użycie marki lub utworu muzycznego. Artysta mógłby dzięki temu zapisać dowód istnienia swojego utworu w technologii blockchain i w przypadku sporu za jej pomocą udowodnić przed sądem, że użył go wcześniej niż druga strona. We Francji problemem jest jednak to, że na razie nie istnieje orzecznictwo sądowe w zakresie tego typu poświadczeń. Od miesięcy społeczność zaangażowana w technologie blockchain rozważa możliwość podjęcia intencjonalnych działań w celu uzyskania takich orzeczeń, a tym samym poznania stanowiska sędziów w tej sprawie.

7 – Blockchain gwarantuje ważność wszystkiego, co jest w nim zapisane – MIT

Sam fakt zapisania informacji lub dokumentu w blockchain nie jest równoważny z poświadczeniem ich ważności. Blockchain pozwala udowodnić, kto zapisał informację lub dokument, o której godzinie i w jakim dniu, a nawet w jakim miejscu, ale technologia nie zapobiega zapisywaniu przez dowolną osobę błędnych lub sfałszowanych danych. Dlatego właśnie niekoniecznie zniknie potrzeba korzystania z usług osób zaufania publicznego. W niektórych sytuacjach istnieje przecież wymóg poświadczenia zapisu informacji przez organ urzędowy.

8 – Aplikacje smart contract mają moc umowy – MIT

Smart contract to program informatyczny, który jest automatycznie wykonywany w blockchain na podstawie wcześniej zdefiniowanych kryteriów i w zdecentralizowany sposób. Nie ma możliwości sfałszowania ani programu, ani jego wyniku, niemniej jednak aplikacja smart contract nie jest inteligentna i nie ma mocy umowy, choć jej nazwa mogłaby to sugerować. Wyobraź sobie, że stworzone przez Ciebie oprogramowanie daje wyniki niezgodne z zobowiązaniami zapisanymi w umowie papierowej, którą zawarł z Tobą klient. Moc rozstrzygającą przed sądem zawsze będzie miała umowa papierowa, nawet jeśli oprogramowanie zostało źle wykonane. W przypadku blockchain sytuacja jest podobna: jeśli dwie strony zdecydują się sformalizować w postaci smart contractu zapisy z umowy papierowej tak, by zautomatyzować uruchamianie się pewnych reguł, muszą być one wiernym odzwierciedleniem tego, co czarno na białym jest zapisane w umowie.

9 – Technologia blockchain może być stosowana w każdej sytuacji – MIT

Od kilku miesięcy wraz z pojawieniem się technologii blockchain oraz testów i badań przeprowadzanych przez różne firmy występuje tendencja do myślenia, że nadaje się ona do wykorzystania w każdym przypadku. Jednakże istnieją bardzo szczegółowe i logiczne kryteria, które przesądzają o przydatności lub bezużyteczności blockchain dla projektów danej firmy. Podstawowe pytania, które należy sobie zadać przed podjęciem decyzji o wykorzystaniu tej technologii w wybranym projekcie to: czy potrzebujesz bazy danych oraz czy potrzebujesz zapisywać w niej dane? Jeśli Twoja odpowiedź na te pytania jest przecząca, technologia blockchain nie jest Ci potrzebna.

10 – Blockchain sprawia, że nieznające się osoby mogą sobie zaufać – FAKT i MIT

Wykorzystując technologię blockchain w transakcjach między nieufającymi sobie partnerami, używa się środka technicznego, którym wszystkie strony zarządzają wspólnie, aby stworzyć to zaufanie. Docelowo każda strona uczestniczy w procesie zatwierdzania oraz ma możliwość kontrolowania lub wyrażenia sprzeciwu wobec transakcji dokonywanych w sieci partnerów. Niemniej jednak, jeśli decydujesz się sprzedać mi parę butów w zamian za cząstkę bitcoina, którą mam Ci wysłać, blockchain nie reguluje poziomu mojego zaufania do Twoich możliwości wysłania mi butów ani też nie gwarantuje, że te możliwości są dokładnie na opisanym przez Ciebie poziomie.

Jak widać, technologia blockchain może wydawać się magicznym panaceum na wiele biznesowych bolączek. Jednak o ile może ona stać się nowym remedium na niektóre współcześnie występujące trudności, niekoniecznie będzie właściwym rozwiązaniem w każdym przypadku. Tak więc przed zaangażowaniem się w projekt oparty na technologii blockchain należy zrozumieć, czym ona jest, co pozwala uzyskać, a czego nie, i w jaki sposób działa.